کار در آلمان

آلمان، صنعتی‌ترین کشور جهان بوده و بزرگ‌ترین فروشنده ماشین و لوازم الکتریکی به حساب می‌آید. پشت این موفقیت‌ها، هزاران مهندسی حضور دارند که در تولید این محصولات نقش به‌سزایی دارند. یکی دیگر از روش‌های مهم و پرمتقاضی در آلمان مهاجرت کاری می باشد. آلمان یکی از پایین ترین نرخ‌های بیکاری را در بین 27 کشور اتحادیه اروپا دارد. افراد زیادی تمایل به مهاجرت از طریق کار و در نهایت دریافت اقامت دائم از این کشور را دارند. از ۱۹۹۰ کمبود نیروی کار در غرب کشور با مهاجرت از شرق، جمهوری دموکراتیک آلمان سابق، نیز مواجه شده‌است. با این حال نرخ متوسط بیکاری در این کشور با افراد پار وقت به دنبال کار تمام وقت در این کشور در سپتامبر سال 2024 تقریبا 6درصد بوده است و آلمان سعی کرده است که در چند سال اخیر این نرخ را ثابت نگه‌دارد.

نکته ی قابل توجه این است که کشور آلمان به دلیل میانگین بالای سنی نیروی کار خود با مشکل كمبود میزان نيروي كار مناسب روبرو می‌باشد. عرضه نیروی کار در آلمان نیز با کمبود روبرو بوده‌است و تعداد زیادی «کارگر مهمان» (گاست آربایتر “Gastarbeiter”) بویژه از ترکیه و کشورهای آسیایی به کار گرفته شده‌اند. با توجه به کمبود نیروی کار ماهر، افراد متخصص در رشته های مهندسی و بویژه رشته هایی همانند الکترونیک، الکتروتکنیک، مکانیک، برق، مگاترونیک، نرم افزار و آی تی به ترتیب، اولویت اخذ ویزای کار آلمان را به خود اختصاص می دهند و نیز از شانس بیشتری بهره مند میشوند. از این رو اداره ی امور مهاجرتی آلمان برای تشویق و ترغیب اتباع واجد شرایط کشورهای دیگر و به کارگماری آن‌ها در بخش‌های مختلف به عنوان نیروی کار ماهر و متخصص، شرایطی را برای کار و اقامت در آلمان در نظر گرفته‌ است. برای این روش از مهاجرت 3 قدم اصلی وجود دارد:

- پیدا کردن شغلی در آلمان که نیروهای خارجی را میپذیرد.

- درخواست برای دریافت ویزای کاری- استخدامی آلمان (Germany working (employment) visa)

- ورود به آلمان و دریافت مجوز اقامت کاری (working residence permit)

علاوه بر این‌ها، برای دریافت مجوز اقامت کاری در آلمان، کارفرما و کارجو باید ثابت کنند که:

- با کمبود نیروی کار آلمانی یا اهل اتحادیه ی اروپا برای پر کردن آن موقعیت کاری مواجه بوده اند،

- کارفرما شرایط دستمزدی و محیط کاری برابر با کارکنان آلمانی را برای کارجو فراهم میکند،

- کارجو تمام شرایط تحصیلی و سابقه ی کاری لازم برای این سمت شغلی را دارا میباشد،

- شرکتی که در حال استخدام نیروی کار است، تمام شرایط لازم تاًیید شده توسط مقامات آلمانی مربوط (مدارک ثبت شرکت و مجوزهای مربوطه) را دارد.

به عنوان یک نیروی کار در آلمان، میتوانید تا مدتی که مجوز کاری شما اجازه ی اقامت در آلمان را به شما میدهد، کار کنید. اگر کارفرمای شما قصد ادامه ی همکاری با شما را، حتی تا بعد از تمام شدن مدت اعتبار مجوزتان، داشته باشد، میتوانید برای تمدید مجوز خود اقدام و پس از مدت مشخصی درخواست اقامت دائم دهید.

ویزای جاب آفر (Job Offer) آلمان

یکی از شیوه‌های مهاجرت به کشور آلمان دریافت ویزای کار از طریق دعوتنامه یا جاب آفر می‌باشد.

جاب آفر یا پیشنهاد کار دعوتنامه‌ای است که از سوی یک کارفرما در کشور آلمان برای متقاضی جویای کار صادر می‌گردد. این دعوتنامه به دو صورت شفاهی و یا در قالب یک نامه و به صورت کتبی تنظیم می‌گردد. در اکثر مواقع برای دریافت ویزای جاب آفر، دعوتنامه می‌بایست به صورت کتبی صادر شود.

در متن دعوتنامه عناوینی چون حقوق و مزایا، شرح وظایف، ساعات کاری و نام و مشخصات صادرکننده دعوتنامه ذکر می‌گردد. افراد پس از دریافت نامه جاب آفر می‌توانند بعد از بررسی و مطالعه درخواست را قبول، رد و یا در مورد بندها و شرایط آن مذاکره کنند. لازم به ذکر است دریافت نامه جاب آفر به تنهایی منجر به مهاجرت به این کشور نمی‌شود و متقاضیانی که خارج از اتحادیه اروپا موفق به دریافت چنین نامه‌ای شده‌اند می‌بایست متعاقباً جهت دریافت ویزای ورود اقدام نمایند.

داشتن پیشنهاد شغلی یا دعوتنامه از سوی کارفرما در کشور آلمان مزایایی دارد که عبارتند از:

کاهش ریسک صدور ویزای کار

اقدام همزمان برای خانواده و همراهان ( همسر و کودکان کمتر از 18 سال)

صرف هزینه اندک در زمان اخذ ویزا

گرفتن مجوز کار در آلمان

هرچند آلمانی ها به طور میانگین 41.2 ساعت در هفته کار می کنند و هفتمین ملت پر کار اروپا هستند، اما تعطیلات شان هم بیشتر از مقدار میانگین است. شما برای کار کردن در آلمان نیاز به مجوز اقامت آلمان از طریق کار دارید. حق کار و مدت زمان مجوز کارتان در مجوز اقامت کار در آلمان تان درج می شود.

اگر به خویشاوندی که اجازه ی کار در آلمان دارد ملحق شوید شما نیز اجازه ی کار را خواهید داشت.

از آنجایی که آلمان علاقه مند به جذب متخصصین، از جمله دانشمندان علوم طبیعی (زیست شناسان، فیزیک دانان و شیمی دانان)، مهندسین، متخصصین IT، و دیگر کارکنان رده بالا و دانشگاهیان، برای مدت طولانی است، این افراد در دریافت این مجوز ارجحیت دارند.

برای کسب مجوز کار در آلمان متقاضی به چند نکته کلیدی نیاز دارد :

ارائه مدارک معتبر پایان تحصیلات و یا دوره ی فنی و تجربه ی کاری در زمینه ی مهارت ها و شغل های مورد نیاز

دریافت همزمان پیشنهاد کاری از کشور آلمان با حقوق حداقل قانون کار

کسب حداقل 50 امتیاز بر اساس جدول معیارهای شرایط مهاجرت به آلمان از طریق کار

شرایط درخواست بلوکارت

متقاضیان کارت آبی باید یا دارای مدارک دانشگاهی از مراکز آموزش عالی آلمان باشند و یا در صورتیکه در خارج از آلمان تحصیل کرده اند، مدارک تحصیلی خود را به تایید سازمان های دولتی ذی ربط برسانند.

کارت آبی به افرادی اعطا میگردد که توانسته باشند شغلی پیدا کنند که درآمد سالیانه آن 46.400 یورو (بدون کسر مالیات) باشد. البته اگر شغل آنها جز شغل هایی باشد که در حال حاضر با کمبود نیروی کار مواجه هستند، داشتن درآمد سالیانه 37.752 یورو (بدون کسر مالیات) کفایت میکند. این شغل ها در حال حاضر عبارتند از:

متخصان علوم طبیعی (فیزیک، شیمی، بیولوژی و …)، آرشیتکت، مهندس (کلیه علوم مهندسی)، طراح فضای شهری، پزشک (به استثنای دندانپزشک) و متخصصان علوم کامپیوتر و فناوری ارتباطات.

موافقت نامه سازمان کار آلمان Die Bundesagentur für Arbeit)

اگر متقاضی کارت آبی، تحصیلات دانشگاهی خود را در آلمان به پایان رسانده است، جهت دریافت کارت آبی، نیازی به موافقت نامه سازمان کار آلمان ندارد، در غیر این صورت، دریافت این مجوز الزامیست.

اگر در ابتدا و قبل از مشغول به کار شدن، متقاضی یک دوره ی کارآموزی را باید پشت سر بگذارد (بیشتر در رشته های پزشکی و مهندسی و به منظور آماده کردن فرد)، مدارک و مجوزهای گذراندن این دوره های کارآموزی قبل از اعطای بلو کارت باید توسط متقاضی به اداره اتباع خارجی ارایه گردد.

اداره اتباع خارجی هر ایالت فقط در صورتی مجاز است که برای متقاضی، بلوکارت صادر کند، که آن متقاضی قبلا خود را در حوزه استحفاظی آن اداره اتباع خارجی، ثبت نام کرده باشد. به عبارت دیگر، متقاضیانی که خارج از آلمان هستند، نمیتوانند به صورت مستقیم و از خارج مرزهای آلمان درخواست کارت آبی کنند، بلکه ابتدا باید درخواست ویزای کار آلمان کنند و پس از دریافت ویزای کاری وارد آلمان شوند، سپس 6 ماه فرصت به آنها داده میشود تا شغلی بیابند که حداقل درآمد سالیانه را داشته باشد، در این مرحله متقاضی میتواند جهت درخواست کارت آبی اقدام نمایند.

مدارک لازم هنگام درخواست بلوکارت

- پاسپورت

- یک قطعه عکس بیومتریک 35mm*45mm

- ترجمه مدارک دانشگاهی

- گواهی معتبرسازی تحصیلات دانشگاهی

- ترجمه سوابق کاری در خارج از آلمان (در صورت وجود سابقه کاری)

- قرارداد کاری و یا پیشنهاد کاری که به صورت ملموس از طرف یک شرکت به متقاضی ارایه شده لست.

- فرم پر شده درخواست تمدید اقامت آلمان

- در صورت لزوم، موافقت نامه سازمان کار آلمان

- در صورت لزوم تکمیل و ارایه فرمی که در آن شغل متقاضی تشریح شده باشد.

- در صورتی که ابتدا متقاضی باید یک دوره کارآموزی بگذراند، باید مدرک مربوطه ارایه شود.

مدت اعتبار Blue Card چه قدر است؟

در ابتدا در صورت داشتن کلیه شرایط فوق، یک Blue Card که دارای اعتبار چهارساله است برای متقاضی صادر میشود. پس از 3 سال از تاریخ صدور Blue Card، در صورتی که متقاضی همچنان مشغول به کار در آلمان باشد، میتواند درخواست اقامت دائم آلمان کند.

اگر دارنده Blue Card دارای سطح زبان آلمانی حداقل B1 باشد، وی میتواند پس از 2 سال از تاریخ صدور Blue Card، درخواست اقامت دائم آلمان نماید.

مزایای کارت آبی اتحادیه ی اروپا:

اقامت آلمان به مدت چهار سال (یا تا انقضای قرارداد استخدام تان)

اقامت دائم آلمان پس از 23 ماه (21 ماه اگر مهارت تان در زبان آلمانی به سطح B1 رسیده باشد. )اجازه دارید تا 12 ماه در کشورهای خارج از EU بمانید بدون آنکه کارت آبی تان منقضی شود. و پس از 18 ماه اجازه دارید. بدون ویزا به منظور کار با صلاحیت بالا به کشور دیگری در EU (بجز ایرلند و دانمارک) بروید.

اعضای خانواده تان می توانند بلافاصله به آلمان بیایند و کار کنند. بدون هیچ محدودیتی و بدون اینکه در زبان آلمانی مهارت داشته باشند. در ضمنن از تمام مزایای دیگر نیز برخوردار می شوند.

---

مجوز آلمان برای کارکنان ماهر با درآمد 84.600 یورو

واجدین شرایط می توانند یک مجوز اقامت دائم (Settlement permit) درخواست دهند، که به دارنده ی این مجوز و اعضای خانواده اش اجازه می دهد برای همیشه در آلمان زندگی و کار کنند (اگر آنان با مجوز اقامت معمولی به آلمان می آمدند باید پیش از اپلای برای مجوز اقامت دائم پنج سال در آلمان زندگی می کردند). برای اخذ این مجوز نیاز به یک پیشنهاد شغلی معین و همچنین اجازه ی اداره ی فدرال استخدام (Federal Employment Agency) دارید.

---

معیارها واجد شرایط بودن کارگران و کارمندان ماهر

صلاحیت و شرایط	امتیاز (حداکثر امتیاز 30(
آموزش حرفه‌ای/ دوره‌ی فنی کامل در زمینه‌ی شغل مورد نیاز	20
وجود شرایط لازم برای ثبت نام در دانشگاه	25
تکمیل تحصیلات دانشگاهی با دوره‌ای حداق 3 ساله	30
سابقه‌ی کاری براساس مدارک تحصیلی، فنی و صلاحیت‌ها	حداکثر امتیاز 10
سابقه کاری (سالانه)/ سابقه کار در کشور اتریش	برای هرسال 2/ برای هر سال 4
زبان	حداکثر امتیاز 15
آلمانی: تسلط ابتدایی بر زبان آلمانی level A1 انگلیسی: تسلط در حد متوسط بر زبان انگلیسی (حداقل B1 level)	10
آلمانی: تسلط بیشتر از ابتدایی بر زبان آلمانی level A2 انگلیسی: تسلط کافی در حد خوب بر زبان انگلیسی (حداقل B2 level)	15
سن	حداکثر 20 امتیاز
حداکثر 30 سال سن/ حداکثر 40 سال	20/15
مجموع امتیازها	75
حداقا امتیاز مورنیاز	50

---

چه شغل ها و مهارت های در لیست کمبود ها و نیازهای اساسی آلمان قرار گرفته اند ؟

شغل ها و مهارت های مورد نیاز کشور آلمان به طور سالیانه و با مشاوره و همکاری وزیر کار و وزیر اقتصاد این کشور انتخاب و اعلام میگردند. معمولا این شغل ها تا حد زیادی به بازار کار در سال گذشته بستگی دارند.

لیستی از وب سایت‌های کاریابی در آلمان:

وب‌سایت بورس کار در آلمان

یکی از معروف‌ترین سایت‌های کاریابی در آلمان، وب‌سایت بورس کار است. کارفرمایان آلمانی موقعیت‌های شغلی خالی را در سایت arbeitsagentur.de ثبت می‌کنند. رابط کاربری این وب‌سایت بسیار راحت بوده و قابل دسترسی به سه زبان انگلیسی، آلمانی و عربی است. در این وب‌سایت متقاضیان می‌توانند به جستجو بر اساس فیلترهای دلخواهشان پرداخته یا اینکه با ساخت یک حساب کاربری، اطلاعات هویتی و تحصیلی خود را به صورت پروفایل به نمایش بگذارند. قطعا کارفرمایان و صاحبان کسب‌وکارها، برای انتخاب نیروی کار مدنظرشان به این اطلاعات نیاز خواهند داشت.

سایت کاریابی Stepstone در آلمان

سایت Stepstone، یک سایت پرطرفدار و البته قدیمی در آلمان است. کارفرمایان زیادی از این طریق توانسته‌اند نیروی کار مدنظرشان را پیدا کنند‌. این سایت تقریبا با ۵۰۰ سایت دیگر شریک است؛ بنابراین آگهی‌ها به افراد بیشتری نشان داده می‌شوند. در واقع این سایت، بیشتر از آنکه برای متقاضیان جویای کار مفید باشد، برای صاحبان مشاغل و کارفرمایان موثر بوده است‌. علاوه بر این، کارفرما می‌تواند با استفاده از پایگاه داده Direct Search، متقاضیان را شناسایی کرده و از بین آن‌ها نیروی کار واجد شرایط را انتخاب کند. البته بدانید که لیست مشاغل ممتاز در این سایت، برای هر شغل تقریبا 1695 یورو هزینه دارد.

سایت Glassdoor در آلمان

یکی از سایت‌های مهم و بزرگی که در حوزه آگهی‌های کاریابی فعالیت می‌کند، سایت Glassdoor است. در واقع این یک پلتفرم بوده که در بستر وب کار می‌کند. در این سایت می‌توانید با ساخت حساب کاربری‌تان، اطلاعات و رزومه کاری خود را به نمایش بگذارید. علاوه بر این می‌توانید درباره کارفرما و شرکتی که آگهی را درج کرده اطلاعات مفیدی کسب کنید. در زیر هر آگهی نظرات سایر کاربران ثبت شده‌ است که می‌تواند مثبت یا منفی باشد. سایت Glassdoor مطالبی به صورت وبلاگ درباره حوزه‌های شغلی مختلف نیز برای اطلاعات بیشتر متقاضیان ارائه کرده است.

سایت Monster

Monster یکی از برترین سایت‌های کاریابی در آلمان است که بالغ بر ۱۰۰۰ کارفرما و شرکت از آن برای درج آگهی استفاده می‌کنند. جالب است بدانید که زمانی که یک آگهی در این سایت منتشر می‌شود، همزمان ۲۰۰ سایت دیگر آن را به نمایش می‌گذارند.

لیست مشاغل مورد نیاز آلمان

زمینه های مهندسی

• mechanical and automotive engineering professions (Engineer)
• mechatronics, energy and electronics professions (Engineer)
• metal and welding engineering
• technical research and development
• technical drawing (not design draughtsman), construction and model making
• supply and disposal
• computer sciences
• IT application consulting
• software development and programming

---

تکنولوژی و زمینه های تکنیکی

• energy technology
• plumbing, sanitary, heating and air-conditioning technology
• vehicle guidance in railway traffic

---

پرستاری و پزشکی

• human medicine (without dentists)
• healthcare and nursing care
• emergency medical service, obstetrics (graduate professionals in health and nursing)
• elderly care (graduate professionals in elderly care)

---

در زمینه ی هتل یا رستوران

همه ی شغل ها در این زمینه برای کارگران و کارمندان ماهر مورد نیاز است از جمله: سر آشپز؛ کارشناس رستوران، حسابدار هتل، کترینگ کار سیستمی ماهر، حسابدار هتل، هتل دار و غیره.

نیاز در صنایع مختلف آلمان در زمان های مختلف متغیر است. از آنجا که جامعه آلمان در حال پیر شدن است، پیش بینی میشود که نیاز در شغل هایی که به تحصیلات عالیه ی تخصصی و بالا ی دانشگاهی نیاز دارند افزایش یابد. برای مثال در حال حاضر برای هر 3 پرستار فارغ التحصیل بیکار در این کشور، 10 فرصت شغلی وجود دارد. و این تعداد تا دهه ی آینده بیشتر نیز خواهد شد.

و اما لیست 8 شغلی که شانس پذیرفته شدن کارجو ها را به دلیل نیاز فوری کشور آلمان به آنها، بالا تر میبرد:

• استاد کاران و کارگران ساختمانی
• تعمیرکاران دستگاه های صنعتی و کارخانه ای
• تکنسین ها و مهندسین در زمینه ی پردازش داده
• تکنسین در زمینه ی فن آوری قدرت
• مهندسین ماهر در زمینه ی مکانیک
• طاق زن ها و سقف ساز ها
• مهندسین متخصص فن آوری قدرت
• پرستاران حرفه ای

---

بهترین حوزه‌های شغلی برای کار در آلمان

صنعت خودرو

• حقوق فارغ التحصیلان: 40000 تا 75000 یورو (سالانه)
• حقوق مدیران : 90000 تا 150000 یورو (سالانه)
• صنعت خودروسازی به سمت تولید وسایل نقلیه هیبریدی، تمام الکتریکی و همچنین یکپارچه‌سازی دیجیتالی پیش می رود به همین دلیل این صنعت به فارغ‌التحصیلان با انگیزه و کارشناسان با تجربه‌ در حوزه‌های الکترونیک، سیستم‌های کمکی و توسعه نرم‌افزار به شدت نیاز دارد.

---

بانک‌داری و خدمات مالی

• حقوق فارغ التحصیلان: 40000 تا 100000 یورو (سالانه)
• حقوق مدیران : 150000 تا 300000 یورو (سالانه)
• بانک های کلاسیک به تدریج کمرنگ و نئوبانک‌ها و فین‌تک‌ها، وارد بازار می‌شوند با این وجود نمی‌شود پیش‌بینی کرد که کدام خدمات موفق‌تر خواهند بود.
• حوزه خدمات مالی به عنوان یک زمینه حرفه‌ای، به دلیل تغییرات متوالی حوزه جالب توجهی محسوب می‌شود.

حوزه انرژی

• حقوق فارغ التحصیلان: 43000 یورو (کارشناسی ارشد)، 62000 یورو (دکتری) / (سالانه)
• حقوق مدیران : 80000 تا 100000 یورو (تیم‌لیدرها)، 120000 – 140000 یورو (مدیران)/ (سالانه)
• تولید برق در 9 ماهه اول 2022 سال احتمالا تا 43درصد از انرژی‌های تجدیدپذیر تامین شود.
• دولت جدید آلمان به دنبال گسترش انرژی های تجدیدپذیر است و توسعه منابع انرژی جدید مبتنی بر انرژی های تجدیدپذیر مانند هیدروژن الکترولیتی و سوخت های مصنوعی فرصت‌های جدیدی را برای کارشناسان این حوزه‌ها فراهم می‌کند.

---

حوزه سلامت و دارو

• حقوق فارغ التحصیلان: 45000 تا 55000 یورو (بخش خصوصی)/ (سالانه)
• حقوق مدیران : 90000 تا 110000 یورو (تیم‌لیدرها)، 120000 تا 140000 یورو (مدیران) / (سالانه)- بخش خصوصی
• در آینده نزدیک خدمات خصوصی رونق بیشتری پیدا خواهند کرد. مراقبت بستری کم‌کم جای خود را به مراقبت در منزل و یا درمان سرپایی خواهد داد. از سپتامبر 2022، همه ارائه‌دهندگان خدمات مراقبتی باید حقوق‌ها را بر اساس یک قرارداد عمومی جاری ایجاد کنند تا با صندوق های بیمه قابل پیگیری باشد.

---

بازرگانی

• حقوق فارغ التحصیلان: 40000 یورو (کارشناسی ارشد)، 55000 یورو (دکتری)/ (سالانه)
• حقوق مدیران : 70000 تا 100000 یورو (تیم‌لیدرها)، 100000 تا 120000 یورو (مدیران) / (سالانه)
• بعد از بحران کرونا پتانسیل بیشتری برای توسعه در فروش آنلاین کالاهای مصرفی روزانه به وجود آمده است. تجارت آنلاین در حال حاضر حدود 13‌درصد از کل فروش خرده‌فروشان را به خود اختصاص داده و این نشان می‌دهد که آینده خوبی در این حوزه برای کارجویان وجود دارد.

---

صنعت املاک و مستغلات

• حقوق فارغ التحصیلان: 40000 تا 44000 یورو / (سالانه)
• حقوق مدیران : 90000 تا 120000 یورو / (سالانه)
• بهره‌وری انرژی، ساختمان‌های پایدار و نوسازی از اهداف آینده دولت جدید آلمان در صنعت مسکن هستند. بنابراین برای متخصصان جوان زمان مناسبی برای پیوستن به این حوزه است. کارفرمایان فرصت‌های ورود به کار و ارتقای زیادی را در املاک و مستغلات در نظر می‌گیرند‌، همچنین تمایل به سرمایه‌گذاری نیز در این حوزه زیاد است.

---

مزایای تامین اجتماعی و کار در آلمان

آلمان دارای یک سیستم امنیت اجتماعی تخصصی است که شرایط زندگی در آلمان را راحت کرده است، حتی اگر بیمار، معلول، بیکار یا بازنشسته هستند. مهاجران همچنین می توانند در این سیستم به میزان زیادی مشارکت داشته باشند. مهاجران می توانند از مزایای سخاوتمندانه تامین اجتماعی در هنگام زندگی در آلمان استفاده کنند و حتی در برخی موارد، زمانی که آنها به خانه بازمی گردند.

به عنوان یک قاعده، افراد شاغل باید به چهار بخش از این سیستم پرداخت داشته باشند، برای بیمه درمانی، مراقبت پرستاری به شیوه دوربرد، حقوق بازنشستگی و بیکاری. این پرداخت معمولا حدود 40٪ از درآمد ناخالص است اما به طور معمول کارفرما پرداخت نیمی از هزینه را به عهده دارد و شخص کارمند از جیب خود تنها 20 درصد از درآمد خود را می پردازد. مقادیر دیگر از برنامه تامین اجتماعی شامل بیمه حوادث شرکتها ، به طور کامل توسط کارفرما پرداخت می شود و خسارت های اجتماعی، که دولت انها را مدیریت میکند.